Section outline
-
-
นิติปรัชญา (Philosophy of Law)
ผู้เขียน : ศาสตราจารย์ ดร.ปรีดี เกษมทรัพย์
แก้ไขเพิ่มเติมโดย : รองศาสตราจารย์ ดร.กิตติศักดิ์ ปรกติ
..................................................................................................................................................
นิติปรัชญา (Philosophy of Law)
ผู้เขียน : รองศาสตราจารย์สมยศ เชื้อไทย
..................................................................................................................................................
ประวัติศาสตร์ความคิดนิติปรัชญา
ผู้เขียน : วรเจตน์ ภาคีรัตน์
เนื้อหาโดยสังเขต
"ประวัติศาสตร์ความคิดนิติปรัชญา" เล่มนี้ ผู้เขียนตั้งใจสำรวจความคิดหลักเกี่ยวกับกฎหมาย การเมือง และรัฐ ของนักคิดคนสำคัญที่ปรากฏตัวขึ้นบนเวทีประวัติศาสตร์ปรัชญาของโลก โดยเหตุที่ความคิดของมนุษย์คนหนึ่งไม่ได้ปรากฏขึ้นอย่างไร้สาเหตุ แต่โดยทั่วไปแล้วมักจะเป็นผลจากบริบททางสังคม การเมือง เศรษฐกิจ ตลอดจนวัฒนธรรมในห้วงเวลาที่มนุษย์คนนั้นมีชีวิตอยู่ และในบางกรณีก็เป็นผลมาจากชีวิตส่วนตัวของมนุษย์ผู้นั้น ผู้เขียนจึงไม่ได้นำเสนอเฉพาะความคิดของนักคิดแต่ละคนเท่านั้น แต่พยายามที่จะฉายภาพความเป็นไปแห่งชีวิตของนักคิดแต่ละคน เพื่อให้ผู้อ่านได้เห็นบริบททางประวัติศาสตร์ที่แวดล้อมนักคิดแต่ละคน ด้วยการสำรวจความคิดหลักในทางนิติปรัชญาของนักคิดแต่ละคน เปรียบเสมือนการเดินทางด้วยขบวนรถไฟสำรวจความคิดที่ผู้เขียนเริ่มออกเดินทางจากสถานีต้นทางในยุคกรีกโบราณสู่สถานีปลายทางในศตวรรษที่ ๒๐ ความคิดของนักคิดแต่ละคนเปรียบเสมือนสถานีที่ขบวนรถไฟสำรวจความคิดได้หยุดลงเพื่อให้ผู้เขียนได้มีโอกาสสำรวจสถานีทางความคิดเหล่านั้น แต่ละสถานีทางความคิดมีความน่าสนใจในตัวเองแตกต่างกันออกไป อย่างไรก็ตาม โดยเหตุที่จะต้องเดินทางไปให้ถึงศตวรรษที่ ๒๐ ให้ทันตามกำหนดเวลา ขบวนรถไฟสำรวจความคิดขบวนนี้จึงไม่สามารถหยุดทุกๆ สถานีได้ บางสถานีผู้เขียนต้องผ่านไปก่อน โดยหวังว่าเมื่อมีโอกาสเดินทางย้อนกลับไปจากศตวรรษที่ ๒๐ จะได้หยุดที่สถานีทางความคิดซึ่งจำต้องผ่านเลยไปในการพิมพ์ครั้งแรกนี้
สารบัญ
บทที่ 1 การอุบัติขึ้นของนิติปรัชญาและนิติปรัชญาในยุคเริ่มต้น
บทที่ 2 นิติปรัชญาโสฟิสต์
บทที่ 3 กฎหมายและความยุติธรรม : ว่าด้วยปรัชญาของโสคราตีส เพลโต และอาริสโตเติล
บทที่ 4 นิติปรัชญาสโตอิกและนิติศาสตร์โรมัน
บทที่ 5 นิติปรัชญาสมัยกลาง
บทที่ 6 นิติปรัชญาช่วงรอยต่อระหว่างสมัยกลางและสมัยใหม่
บทที่ 7 นิติปรัชญาสมัยใหม่ (ช่วงแรก)
บทที่ 8 นิติปรัชญาสมัยใหม่ (ช่วงหลัง)
บทที่ 9 นิติปรัชญาปลายศตวรรษที่ 18 และนิติปรัชญาในศตวรรษที่ 19
บทที่ 10 นิติปรัชญาในศตวรรษที่ 20
บรรณานุกรม
..................................................................................................................................................
วิดีทัศน์แนะนำภาพรวม วิชานิติปรัชญา 10 นาที
โดย : อาจารย์อารยา ชินวรโกมล
-
1.1 วิวัฒนาการของวิชาความรู้
1.2 ความคิดกับวิชาการหรือศาสตร์สมัยใหม่
1.3 ข้อคิดว่าด้วยศาสตร์นิติศาสตร์
1.4 นิติศาสตร์ในแง่แบบแผน
1.5 นิติศาสตร์ในแง่ข้อเท็จจริงนิติศาสตร์ในแง่คุณค่า
-
2.1 นิติปรัชญาในแง่นิติปรัชญา
2.2 นิติปรัชญาในแง่นิติศาสตร์
2.3 นิติปรัชญากับวิชาธรรมศาสตร์ ขอบเขตของวิชานิติปรัชญา
-
3.1 ความเบื้องต้น
3.2 ความเป็นมาและสาระสำคัญ
3.3 แนวความคิดนักคิดที่สำคัญ -
ห้องเรียนความยุติธรรม ตอนที่ 1 มุมมองด้านศีลธรรมของการฆาตกรรม
"ไมเคิล แซนเดล" ศาสตราจารย์แห่งมหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด สนุกกับการใช้ปรัชญาการเมืองหลากสำนักตั้งแต่อดีตถึงปัจจุบันเป็นแว่นขยาย ส่องประเด็นสาธารณะร่วมสมัยที่ผู้คนให้ความสนใจ เช่น การแต่งงานของคนรักเพศเดียวกัน การเกณฑ์ทหาร การโก่งราคาในภาวะฉุกเฉิน โบนัสมหาศาลของผู้บริหารธนาคาร การเก็บภาษีคนรวยมาช่วยคนจน การอุ้มบุญ การุณยฆาต และสิทธิส่วนบุคคลกับประโยชน์สาธารณะ วิชา "ความยุติธรรม" ที่เขาสอน ได้รับความนิยมสูงสุดในมหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ดติดต่อกันนานกว่าสองทศวรรษ มีนักศึกษาลงทะเบียนเรียนมากกว่าหนึ่งพันคนทุกภาคเรียน มากจนต้องไปเรียนกันในโรงละครแซนเดอร์ส ซึ่งจุคนได้มากที่สุดในมหาวิทยาลัย อาจฟังดูเหลือเชื่อว่า ในชั้นเรียนซึ่งมีนักเรียนยัดทะนานนับพัน อาจารย์กลับสามารถถามคำถามและดำเนินบทสนทนาระหว่างนักเรียนได้อย่างมีชีวิตชีวาและท้าทายความคิด ข้างต้นคือคำนำส่วนหนึ่งจากหนังสือ "ความยุติธรรม : Justice: What's the Right Thing to Do" โดย ไมเคิล แซนเดล แปลโดย สฤณี อาชวานันทกุล ซึ่งเป็นหนังสือ Best Seller ทั้งในไทยและต่างประเทศ อย่างไรก็ตาม ความสุดยอดของวิชาความยุติธรรมนี้ ส่วนตัวผมคิดว่าอยู่ที่การถกเถียง นำเสนอข้อโต้แย้ง โดยเฉพาะกับนักศึกษาระดับโลกที่มีความหลากหลายเชื้อชาติอย่างที่มหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด และความสุดยอดพวกนี้ไม่อาจเห็นหรือสรุปออกมาได้เพียงในหนังสือเล่มหนึ่ง Quark Project จึงได้เลือกทำคำบรรยายไทยใน ห้องเรียนความยุติธรรมเพื่อให้นักเรียน นักศึกษา ครูบาอาจารย์และผู้สนใจได้ ศึกษา เรียนรู้และซึมซับการเรียนการสอนในห้องเรียนระดับโลกเช่นนี้
-
5.1 ความเป็นมาและสาระสำคัญของแนวคิด
5.2 ทฤษฎีวิวัฒนาการของกฎหมาย -
6.1 ความเป็นมาและสาระสำคัญ
6.2 แนวความคิดนักคิดที่สำคัญ -
7.1 ความเบื้องต้น
7.2 ความสำคัญและความเป็นมาของแนวความคิด -
วิวัฒนาการของกฎหมาย 3 ยุค (ทฤษฎีกฎหมายสามยุคของสำนักนิติ ธรรมศาสตร์)
จากการวิเคราะห์และตรึกตรองในประวัติความเป็นมาของสถาบันกฎหมายที่มีในโลกปัจจุบันจะเห็นได้ว่า กว่าที่มนุษย์จะสามารถพัฒนามาจนถึงมีระบบกฎหมายดังที่ปรากฏในปัจจุบันได้ผ่านการเปลี่ยนแปลงทางความคิดทางรูปแบบและโครงสร้างของกฎหมายมาหลายยุคหลายสมัยจากการวิเคราะห์ในแง่นิติศาสตร์ และในแง่ประวัติศาสตร์กฎหมายแล้วเราพอสรุปอย่างคร่าว ๆ ว่ากฎหมายได้ปรากฏตัวขึ้นในเวทีประวัติศาสตร์ของมนุษย์เป็น 3 รูปแบบคือ
1. กฎหมายชาวบ้าน (Volksrecht)
2. กฎหมายนักกฎหมาย (Juristenrecht)
3. กฎหมายเทคนิค (Technical Law)
รายละเอียดเนื้อหาในบทที่ 8
8.1 ความหมาย
8.2 การตีความกฎหมาย
8.3 การนิติบัญญติ -
9.1 ลักษณะของความยุติธรรม
9.2 หลักการของวิชานิติศาสตร์
9.3 ลักษณะของวิชาชีพสำหรับนักกฎหมาย-
Opened: วันอาทิตย์, 20 กุมภาพันธ์ 2022, 10:12AMDue: วันอาทิตย์, 20 มีนาคม 2022, 4:30PM
มอบหมายงานให้นักศึกษาค้นคว้าเกี่ยวกับ นิยามความยุติธรรม จากนักคิดต่อไปนี้ อริสโตเติ้ล ไมเคิล แซนเดล เจเรมี แบนแธม วรเจตน์ ภาคีรัตน์ และนักศึกษาแสดงความคิดเห็นว่า ความยุติธรรมคืออะไร
โดยขอให้นักศึกษาส่งคำตอบมาที่ Link นี้ https://forms.gle/tqc8j8ynNgiw4nvq7
ทั้งนี้ ภายในวันอาทิตย์ที่ 20 มีนาคม 2565
-
10.1 ความยุติธรรมและการคลี่คลายตัวของความยุติธรรม
10.2 สิ่งที่ยอมรับนับถือ ( Authority )และการค้นหาการใช้เหตุผลเป็นรากฐานบทบาทของนักกฎหมาย กับเหตุการณ์บ้านเมืองให้นักศึกษาอภิปรายแสดงความคิดเห็น